ဝက္တုပ္ေကြး အဆင့္ ၅ အထိ ေရာက္ၿပီ

ကိုဝိုင္း
ၾကာသပေတးေန႔၊ ဧၿပီလ 30 2009။

ဝက္တုပ္ေကြးေရာဂါသည္ လူအခ်င္းခ်င္း ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏုိင္သည့္ စိုးရိမ္ရမႈ အဆင့္ ၅ သို႔ ေရာက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ၾကီးက ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုလုိက္သည္။

အဆင့္ ၅ ၏ အဓိပၸါယ္မွာ လူမွ လူသို႔ ေရာဂါ ကူးစက္ႏိုင္စြမ္းရွိျပီး အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံ ၂ ႏိုင္ငံတြင္ ေရာဂါ ပ်ံ႔ႏွ႔ံမႈ ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ ကပ္ေရာဂါဟု သတ္မွတ္ႏိုင္သည့္ အဆင့္ေရာက္ရန္ တဆင့္သာ လိုေတာ့သည္။

အဖြဲ႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အတြင္း၌ “ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကာင္းေကာင္း နားမလည္ၾကေသးဘူးဆိုတာ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ တုပ္ေကြးပိုးေတြရဲ႕ သဘာဝဟာ အေျပာင္းအလဲ ျမန္ဆန္ၿပီး၊ သူတို႔ရဲ႕ အေနအထားကို ၾကိဳတင္ ခန္႔မွန္းလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး” ဟု WHO အေထြေထြ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မာဂရက္ ခ်န္း Margaret Chan က ေျပာထားသည္။

၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြး ျဖစ္ပြားစဥ္က သတ္မွတ္ခဲ့သည့္ စိုးရိမ္ရမႈ ၆ ဆင့္အနက္ ဝက္တုပ္ေကြး၏ လက္ရွိ အေနအထားကို ေဖာ္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ကာ မကၠဆီကိုအျပင္ အျခားႏိုင္ငံအခ်ဳိ႔တြင္လည္း လူအခ်င္းခ်င္း ကူးစက္ႏိုင္သည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိလာသျဖင့္ ၾကီးမားသည့္ ကပ္ေဘးတခုအသြင္ ေဆာင္ေနေၾကာင္း ကမၻာတဝွမ္းသို႔ တပ္လွန္႔သတိေပးလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံအားလံုးအေနျဖင့္ ကူးစက္ေရာဂါကာကြယ္ေရး အစီအစဥ္မ်ားကို ခ်က္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ သာမန္မဟုတ္ဘဲ ျပင္းထန္သည့္ အဆုတ္ေယာင္ေရာဂါႏွင့္ အပူဖ်ားကဲ့သို႔ လကၡဏာရွိေသာ ယခုတုပ္ေကြး ျဖစ္ပြားမႈအေပၚ ဆက္လက္ သတိထားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း WHO ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

မကၠဆီကိုႏိုင္ငံသား ၂၃ လသားအရြယ္ ကေလးငယ္တဦး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တကၠဆက္ျပည္နယ္ ေဟာက္စတန္ ေဆး႐ံုတြင္ အဆိုပါ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ယခုလ ၂၇ ရက္ေန႔က ေသဆံုးၿပီးေနာက္ WHO ၏ ယခု ေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။

ဤေသဆံုးမႈမွာ ေရာဂါ စတင္ျဖစ္ပြားသည္ဟုဆိုသည့္ မကၠဆီကိုျပင္ပ၌ ပထမဆံုး ျဖစ္သည္။

ယခုအခါ ဝက္တုပ္ေကြးဟုေခၚေသာ A/H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုးကူးစက္မႈ ၁၄၈ ခုကို ႏုိင္ငံ ၉ ႏိုင္ငံတြင္ ေတြ႔ရွိရာ၊ အေမရိကန္တြင္ ၉၁ မႈ ေတြ႔ရွိရၿပီး ၁ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မကၠဆီကိုတြင္ ၂၆ ဦး ကူးစက္ခံရကာ ၇ ဦးေသဆံုးၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန႔ရက္စြဲျဖင့္ WHO က ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔အျပင္ ၾသစေၾတးလ်ားတြင္ ၁ မႈ၊ ကေနဒါ ၁၃ မႈ၊ ဂ်ာမဏီ ၃ မႈ၊ အစၥေရး ၂ မႈ၊ နယူးဇီလန္ ၃ မႈ၊ စပိန္ ၄ မႈႏွင့္ ၿဗိတိန္ ၅ မႈ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေသဆံုးမႈ မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။

ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးသည္ လ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ပြားေနေသာေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကူးစက္မႈ ေတြ႔ရွိရေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ခရီးသြားျခင္း မျပဳရန္ အၾကံေပးတားျမစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသကဲ့သို႔၊ ႏိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားကိုလည္း သတိျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအသင္း ASEAN ကလည္း ေဒသအတြင္း ဗိုင္းရပ္စ္ပ်ံ႕ပြားလာမည္ကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ အဖြဲ႔ဝင္ ၁ဝ ႏိုင္ငံမွ က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးမ်ားအေနျဖင့္ လာမည့္လ အေစာပိုင္းတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

ASEAN ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈ မေတြ႔ရွိရေသးေသာ္လည္း ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးႏွင့္ ဆာ့စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္က အရန္သင့္ စုေဆာင္းထားေသာ Tamiflu ႏွင့္ Relenza ကဲ့သို႔ေသာ ေဆးဝါးမ်ား အဆင္သင့္ရွိေၾကာင္းလည္း အဖြဲ႔ၾကီးက ေျပာသည္။

ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္ေၾကာင့္ ဝက္ေမြးျမဴေရာင္းခ်ေရးႏွင့္ ေလေၾကာင္းခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိခိုက္လ်က္ရွိၿပီး၊ ကမၻာ့အစုရွယ္ယာ ေစ်းကြက္အခ်ဳိ႕လည္း ထိခိုက္က်ဆင္းလ်က္ရွိသည္။

ဝက္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္မႈရွိေနသျဖင့္ ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္အား ဝက္တုပ္ေကြး Swine Flu ဟု ႏိုင္ငံတကာ၌ အမည္တပ္သံုးစြဲေနျခင္းအေပၚ အျငင္းပြားမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဝက္စီးပြားေရးသမားမ်ားက လက္ရွိကာလအထိ ဝက္မ်ား ေရာဂါျဖစ္၍ ဖ်ားနာသည္ကို မေတြ႔ရေသးဘဲ ဝက္တုပ္ေကြးဟု သံုးစြဲေနျခင္းသည္ သင့္ေလ်ာ္မႈမရွိေၾကာင္း ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကသကဲ့သို႔ ထိုင္းက်န္းမာေရးဝန္ၾကီး မစၥတာ ဝိထာရ ကေယာက္ဖာရာဒိုင္ကလည္း ဝက္တုပ္ေကြး Swine Flu ဟု သံုးစြဲျခင္းသည္ စားသံုးသူမ်ားကို အျမင္လြဲမွားေစေၾကာင္း ေျပာသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဗိုင္းစပ္အသစ္ကို Mexican flu ဟု ေျပာင္းလဲ သံုးႏႈန္းေနၾကၿပီျဖစ္သည္။

ထို႔အတူ အေမရိကန္ စိုက္ပ်ဳိးေမြးျမဴေရးဝန္ၾကီး Tom Vilsack ကလည္း “ဒီေရာဂါပိုးဟာ အစားအေသာက္ကေနျဖစ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ Swine Flu လို႔ မသံုးစြဲဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဝက္သားစားလို႔ ဒီေရာဂါ မျဖစ္ဘူးဆိုတာ ေဖာ္ျပဖို႔ လိုပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ က်န္းမာေရးအတြက္ စိုးရိမ္သလိုပဲ စီးပြားေရး ထိခိုက္မွာကိုလည္း စိုးရိမ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ျပင္သစ္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ တိရစၦာန္က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ OIE ကလည္း ဗိုင္းရပ္အသစ္သည္ ဝက္တုပ္ေကြး Swine Flu မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္ ဝက္၊ ၾကက္ငွက္ႏွင့္ လူတြင္ ျဖစ္တတ္သည့္ တုပ္ေကြးပိုးမ်ား ေပါင္းစပ္ေနၿပီး “North American” တုပ္ေကြးပိုးဟု ေခၚသင့္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္လာမည္ကို စိုးရိမ္၍့ ခရီးသြားလာမႈ ပိုမိုတင္းက်ပ္ရန္ႏွင့္ နယ္စပ္ပိတ္ရန္ စဥ္းစားေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား ရွိေသာ္လည္း WHO ကမူ ေရာဂါပိုးကူးစက္ ဖ်ားနာသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးဝါးကုသမႈ ခံယူရန္ ႏိုင္ငံတကာ ခရီးစဥ္မ်ား အသံုးျပဳရန္ လိုအပ္ႏိုင္ေသာၾကာင့္ ယင္းသို႔ မျပဳၾကရန္ အၾကံျပဳထားသည္။

ထို႔အျပင္ ဝက္သားကို က်က္သည္အထိ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္သူမ်ားအေနျဖင့္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ရန္ စိုးရိမ္စရာမရွိေၾကာင္းႏွင့္ လက္ကို ဆပ္ျပာျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးေၾကာျခင္း၊ တုတ္ေကြးဖ်ားနာမႈျဖစ္ပါက ေဆးဝါးကုသမႈကို ဂ႐ုတစိုက္ ခံယူသင့္ေၾကာင္းလည္း WHO က အၾကံျပဳထားသည္။(မဇၥ်ိမ)