လက္ဖက္ေရာင္းလွ်င္ ဆိုးေဆးကင္းေၾကာင္း ေထာက္ခံခ်က္လို

NEJ / မတ္လ(၁၆) ရက္၊ ၂၀၀၉

အရီးေတာင္း၊ ပင္ပ်ိဳရြက္ႏု၊ ေရႊတုတ္၊ မြမြေလးတို႔ အပါအ၀င္ ျမန္မာ့လက္ဖက္အသား (၄၃) မ်ိဳးကို သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ေစ်းမ်ားအလိုက္ ရွင္းလင္းသုတ္သင္ရန္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ (၁၂) ရက္ေန႔ထုတ္ စစ္အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ အဆိုပါ လက္ဖက္ (၄၃) မ်ိဳးကို အစားအေသာက္တြင္ သံုးစြဲရန္ ခြင့္မျပဳေသာ အ၀ါေရာင္ဆိုးေဆး (Auramine o) ပါ၀င္ေနေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႕ရွိရ သည့္အတြက္ စားသံုးရန္ မသင့္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေၾကညာခဲ့သည္။

“ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ေစ်းေတြကုိ သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဒီလက္ဖက္အမ်ိဳးအစားေတြကို ဆက္ၿပီး ေရာင္းေနလား၊ မေရာင္းလားဆုိတာကို လိုက္စစ္ပါမယ္။ ၿပီးရင္ အားလံုးကို ေျမၾသဇာအျဖစ္ အသံုးျပဳမယ္၊ ရွင္းလင္းသုတ္သင္တဲ့ သေဘာပါ” ဟု FDA ၏ တာ၀န္ရွိသူတဦးကေျပာသည္။

“လက္ဖက္အေရာင္းဆုိင္ေတြရွိတယ္၊ အႀကီးဆံုးက ဘုရင့္ေနာင္ပါ။ ဘုရင့္ေနာင္ပြဲ႐ံုတန္း၊ ေညာင္ပင္ေလးေစ်း၊ သိမ္ႀကီးေစ်း၊ ဘိုကေလးေစ်း စတဲ့ ေစ်းႀကီးေတြမွာ လိုက္ၿပီး စစ္ေဆးေနပါၿပီ” ဟု ၎က ဆိုသည္။

လက္ဖက္တြင္ ဓာတ္ခြဲေတြ႕ရွိရသည့္ Auramine o သည္ ခ်ည္၊ သိုးေမြး၊ ပိုးထည္၊ စကၠဴ၊ သားေရမ်ားကို အေရာင္ဆုိးေသာ ဓာတုပစၥည္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ စားသံုးသူအား လတ္တေလာ အဆိပ္အေတာက္ မျဖစ္ေသာ္လည္း ေရရွည္တြင္ အသည္းႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္ေစျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးထြားမႈကို ထိခိုက္ေစျခင္း၊ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စားသံုးရန္ မသင့္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

မႏၲေလးမွ လက္ဖက္စုိလုပ္ငန္းတခု၏ ေျပာျပခ်က္အရ ၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ဖက္အသားအေရာင္ မမည္းေစရန္ အတြက္ ေက်ာက္ခ်ဥ္ကို အသံုးျပဳေၾကာင္း၊ အျခားမည္သည့္ ေဆးမွမသံုးေၾကာင္း ေျပာသည္။“လက္ဖက္ဆိုတာက အေရာင္က မည္းေနရမယ္၊ ဒါမွစစ္တာ။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းကြက္မွာ အေရာင္မလွရင္ အေရာင္းမတြင္ဘူးေပါ့။ လက္ဖက္ၫြန္႔ေလးေတြဆိုၿပီး စိမ္း၀ါ၀ါေလးေတြ႕ရတာကို အေရာင္းဆိုင္မွာ ေကာက္ျမည္း ၾကည့္ပါလား။ ကိုင္လုိက္မိတဲ့ လက္အသြားမွာ လက္ဖက္ကအေရာင္ေတြ စြန္းသြားတယ္။ ဒါဟာ ဆိုးေဆးသံုးတာ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့” ဟု လက္ဖက္စားသံုးသည့္ ရန္ကုန္သူတဦးက ေျပာသည္။

ဘုုရင့္ေနာင္ပြဲ႐ံုတန္းမွ ပင္ပ်ိဳရြက္ႏုသို႔ ဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ မည္သို႔စီမံရမည္ကို လာေရာက္ၫႊန္ၾကားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း၊ ေရာင္းခ်မႈရပ္ထားေၾကာင္း ဆိုသည္။FDA ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက ေနာက္ေရာင္းရမည့္ လက္ဖက္မ်ားကို ဆုိးေဆးကင္းရွင္းေၾကာင္း ေထာက္ခံခ်က္ ေပးၿပီးမွ ေရာင္းရေတာ့မည္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။

မတ္လ (၁၄) ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice ဂ်ာနယ္တြင္ အေရာင္ဆိုးေဆးမ်ားမွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး၊ အစားအေသာက္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳေသာ ဆုိးေဆး Edible dye ႏွင့္ အသံုးအေဆာင္မ်ားတြင္ Chemical dye ျဖစ္ေၾကာင္း၊ Edible dye မွာ Chemical dye ထက္ အဆ (၂၀) ခန္႔ ေစ်းကြာ၍ Chemical dye ကို သံုးျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းကို စားသံုးမိပါက ဆီးအိမ္ကင္ဆာ၊ အသည္းကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ပြားတတ္၍ အႏၲရာယ္ႀကီးေၾကာင္း အသည္းအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာသည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္။